Wissel kennis en ervaringen uit in een lerend netwerk

Met een lerend netwerk zet je in op de behoefte om te leren met en van anderen door uitwisseling. Deelname biedt jou en je organisatie tal van voordelen. Ontdek de mogelijkheden, hoe het werkt en hoe je de slaagkans kunt vergroten.

 

In een lerend netwerk of een leernetwerk kom je samen met anderen. Dat kan verschillende vormen aannemen. Zo leer je door rond een thema werken. Of je wil door uitwisseling je werkpraktijk verbeteren en ervaringen uitwisselen. Je diept samen een probleem verder uit en formuleert oplossingen.

Met een lerend netwerk zet je in op de behoefte om te leren met en van anderen door uitwisseling.

Hoe werkt een lerend netwerk?

  • Een lerend netwerk ontstaat ofwel spontaan ofwel georganiseerd door een trekker.

    Spontaan: je vindt elkaar ongedwongen rond een probleem dat jullie als urgent ervaren. Je komt in de eigen praktijk op jezelf moeilijk verder en gaat op zoek naar anderen waarmee je in een leerproces stapt. Je denkt samen na over soortgelijke problemen en test nieuwe oplossingen.

    Georganiseerd: een trekker start bewust en georganiseerd een lerend netwerk op.

  • Of je deelt een soortgelijke functie, over verschillende settings heen (verschillende organisaties, eenzelfde organisatie met vestigingen op verschillende locaties, …). Of je komt samen met mensen uit verschillende functies en hebt interesse in een gemeenschappelijk domein.

  • Het opzet is om actief samen te leren via het principe van geven en ontvangen. De focus ligt op samen leren door middel van ervaringsuitwisseling en onderlinge advisering. Je  komt tot antwoorden door samen te leren en te experimenteren.

  • Elke deelnemer levert een actieve bijdrage.

  • Gelijkwaardigheid van alle deelnemers ongeacht leerbehoefte en visie staat voorop.

  • Een gevorderde vorm van een lerend netwerk is een ‘community of practice’. Hier ga je van theorie over tot actie en start je daadwerkelijk nieuwe projecten.  

  • Ondertussen stijgt ook het aantal online lerende netwerken.

Deelnemen is winnen aan leervoordelen

  • Je kan vragen en problemen aan anderen voorleggen in een ‘veilige’ omgeving, aan mensen die soortgelijke vragen hebben.

  • Je doet frisse ideeën op. Buitenstaanders bieden je een ander perspectief op je situatie en reiken vanuit hun eigen achtergrond en ervaringen heel bruikbare suggesties aan. Aangezien alle deelnemers in de praktijk staan krijg je feedback en oplossingen die onmiddellijk toepasbaar zijn.

  • Je ontwikkelt een helikopterperspectief. Door een eigen praktijkcase te bespreken met anderen en er afstand van te nemen, lukt het je beter om er kritisch over na te denken.

  • Het netwerk geeft je de mogelijkheid tot zelfreflectie, tijdens het werk is hier minder tijd voor. 

Afbeelding
wat ik vooral meeneem als les uit het lerend netwerk

Met je deelname wint ook je organisatie aan weerbaarheid

  • Het netwerk laat je organisatie toe kennis te delen en geeft aanleiding tot kruisbestuiving. Participatie aan een lerend netwerk geeft kansen op een nieuwe dynamiek: het bevordert ideeënbevruchting en innovatief denken.

  • Sleutelcompetenties groeien. Met een lerend netwerk  biedt je een interessante leerervaring aan medewerkers. Ze reflecteren over eigen prestaties en die van anderen en delen kennis en knowhow, wat hen weerbaar maakt bij onvoorziene problemen, onzekerheid en verandering. Ook cultiveert je organisatie in een lerend netwerk generieke competenties als probleemoplossend vermogen, communicatie, teamwork of initiatief nemen.

  • Een intern netwerk (binnen de organisatie) geeft toegang tot expertise, snellere verspreiding van praktijkervaring en een vlottere probleemoplossing in je hele organisatie.

Vergroot de slaagkans van je lerend netwerk met deze tips

  • Maak samen met de deelnemers het doel helder en het traject en de rolverdeling concreet.

  • Maak ruimte voor kennismaking en breng de verwachtingen van de groep in kaart. Geef inspraak in de leerdoelen en in hoe het proces zal lopen.

  • Beperk de groep deelnemers. Hou het bij tien à vijftien personen..

  • Bekijk welke interactieve werkvormen je wil gebruiken. Neem eens een kijkje op de website van de Ambrassade.

  • Zorg voor een veilige omgeving die ruimte biedt aan mensen om zich kwetsbaar op te stellen. Maak afspraken over vertrouwelijkheid van wat er in de groep gezegd wordt.

Aanwezigheid van procesbegeleidingskills in de groep of bij een externe begeleider is belangrijk voor het slagen van het netwerk. 

Zo iemand treedt op als facilitator. Zijn rol is ‘challenge and support’: een mix van uitdagen (motiveren, via vragen, opdrachten, inspelen op verschillen,…) en ondersteunen (structureren, coachen, psychologische veiligheid bieden, …).

De facilitator hoeft geen expert te zijn. Indien nodig breng je kennis in door een expert uit te nodigen, of reik je extra informatie aan.

Voorzie een korte evaluatie aan het einde van elke sessie. Sta tijdens de looptijd van het lerend netwerk tussenin stil bij hoe het loopt: Zijn we goed bezig? Wat gaat goed? Wat kan beter?  De fiche van Schoolmakers hieronder is hiervoor een handig instrument.  

handige fiche voor opvolging lerend netwerk