Veel gestelde vragen door werknemers - VIA Vorming Hogerop

Het project 'VIA Vorming Hogerop' kan heel wat vragen oproepen. Zowel bij werknemers die een opleiding willen volgen als bij werknemers die worden aangeworven om een werknemer in opleiding te vervangen.

We hebben geprobeerd deze op een overzichtelijke manier te beantwoorden, door ze onder te verdelen in deze 8 categorieën:

1. Vragen over toelatingsvoorwaarden en inschrijving

Je kan volgende opleidingen volgen:

  • Basisverpleegkunde - graduaat
  • Begeleider in de kinderopvang
  • Begeleider in de buitenschoolse kinderopvang
  • Begeleider-animator voor bejaarden
  • Intercultureel medewerker
  • Jeugd- en gehandicaptenzorg
  • Maatschappelijk werk - graduaat
  • Orthopedagogie - Graduaat
  • Sociaal-cultureel werk - graduaat
  • Syndicaal werk - graduaat
  • Verzorgende/zorgkundige*
  • Verkorte traject zorgkundige

* NIET voor werknemers uit gezinszorg PC 318.02: zij kunnen hiervoor beroep doen op
   project 3030

De anciënniteit moet bereikt zijn op het moment van de uiterste inschrijvingsdatum. Deze datum wordt elk jaar opnieuw vastgelegd. Voor het schooljaar 2024-2025 is dat 15 maart 2024. 
Een periode van Individuele Beroepsopleiding (IBO) wordt in rekening gebracht voor de 2 jaar anciënniteit.

Als je werkgever hiermee akkoord gaat, kan ja je tijdskrediet stopzetten wanneer je de opleiding aanvat. Dit moet je aan de RVA aanvragen. Je moet je werkgever deze stopzetting bewijzen, door die een kopie van de bevestigingsbrief te geven, die je van de RVA ontvangt.

Je mag je pas opnieuw kandidaat stellen als de screening 2 jaar geleden plaatsvond.

Dit betekent dat je werkgever je formeel een vermaning gaf omdat je functioneren problematisch is. Deze clausule is specifiek in de gezinszorg opgenomen als startvoorwaarde. Het is bijgevolg niet mogelijk in deze procedure deel te nemen aan het project.

Je werkgever is niet verplicht om in te gaan op je vraag voor deelname aan het project. Het wordt beschouwd als een gunst. Je schrijft je samen met je werkgever online in.

2. Vragen over de selectieprocedure

Stap 1: Je hebt met je leidinggevende gepraat over je interesse om een opleiding te volgen in het kader van 'Via Vorming Hogerop'. Samen met je werkgever heb je online het inschrijvingsformulier ingevuld en de opleiding van jouw keuze opgegeven. Je hebt reeds uitgezocht waar de opleiding wordt gegeven, maar hebt je nog niet ingeschreven in de school.

Stap 2: We kijken na of je inschrijvingsformulier volledig is ingevuld en of je voldoet aan alle inschrijvingsvoorwaarden (bv. je werkt minimum halftijds, … ). Als je niet aan alle voorwaarden voldoet, dan ontvang je een bericht in februari/maart dat we jouw inschrijving niet kunnen weerhouden. Je dient je werkgever hiervan op de hoogte te stellen.

Stap 3: Na de uiterste inschrijvingsdatum verzamelen we alle inschrijvingen per sector. Die datum wordt elk jaar opnieuw vastgelegd. Voor het schooljaar 2023-2024 ligt die op 31 maart 2023.
Als er meer kandidaten zijn dan plaatsen voor die sector, vindt er een loting plaats. Alle gelote kandidaten gaan door naar de tests bij een externe screeningsorganisatie.  We loten dubbel zoveel kandidaten als plaatsen. Bijvoorbeeld: in jouw sector zijn 4 plaatsen, dan loten we 8 personen om naar de tests te gaan bij de externe screeningsorganisatie. Ben je niet geloot? Dan ontvang je in maart/april een email waarin vermeld staat dat je niet geloot werd. Je dient je werkgever hiervan op de hoogte te stellen

Stap 4: Ben je geloot; dan mag je naar de testen bij de externe screeningsorganisatie . Deze gaan door in de maand april. De externe screeningsorganisatie zal jouw motivatie en de haalbaarheid van de door jou gekozen opleiding bevragen en testen.

  • Indien je niet bent geslaagd, ontvang je hiervan een bericht in april/mei. Jij dient jouw werkgever hiervan op de hoogte te stellen.
  • Indien je wel bent geslaagd, ontvang je hiervan een bericht in april/mei/juni met verdere instructies. Afhankelijk van de beschikbare middelen én van de goedkeuring van de leden van de stuurgroep, zal je gevraagd worden je zo snel mogelijk in te schrijven in een school waar de opleiding wordt aangeboden. Je werkgever zal ook een bericht in april/mei ontvangen met de boodschap dat je je zal inschrijven in een school.

Stap 5: Van zodra wij de nodige documenten en gegevens van jou hebben ontvangen, krijg je een definitieve bevestigingsmail in juni/juli/augustus. Jouw werkgever krijgt dan ook definitieve bevestigingsmail met verdere instructies in juni/juli/augustus.

Met de testen peilt de externe screeningsorganisatie naar je algemene intelligentie, motivatie en persoonlijkheid. Voorbeelden en tips kan je vinden op www.vdab.be/tests . Kijk bij intelligentietesten en persoonlijkheidstesten.

Als er voldoende plaatsen zijn (in jouw sector) mag iedereen naar de testen. Vaak zijn er echter meer inschrijvingen dan plaatsen. In dat geval sturen we dubbel zoveel mensen naar de testen bij de externe screeningsorganisatie.

Ja, je moet voor die dag verlof nemen.

Neen, dit bepaalt de stuurgroep, aan de hand van de beschikbare plaatsen. In mei krijg je bericht of je definitief kan starten.

Neen, als je niet slaagt mag je de komende twee jaar niet aan de testen deelnemen.

Neen, je moet twee jaar wachten vooraleer je je opnieuw inschrijft.

3. Vragen over de school en de opleiding

Klik op de opleiding en je wordt onmiddellijk doorverwezen naar de pagina op onderwijskiezer. Bij 'instellingen' vind je terug waar je de opleiding kan volgen. Je dient de opleiding te volgen op de kortst mogelijke manier.

 * NIET voor werknemers uit gezinszorg PC 318.02: zij kunnen hiervoor beroep doen op
     project 3030

Je leidinggevende of regioverantwoordelijke (gezinszorg) kan je hierbij helpen. In de gezinszorg kan je bijvoorbeeld kiezen voor 'Project 3030' of 'VIA Vorming Hogerop', naargelang welke opleiding je wil volgen en of je aan de criteria voldoet.

Je moet de opleiding op de kortst mogelijke manier volgen. Kan je de opleiding voltijds in 1 schooljaar afronden, dan kies je verplicht voor dat traject, ook al werk je deeltijds.

Vrijstellingen kan je aanvragen als dit je opleidingsduur verkort. Vraag dit altijd na bij de medewerker van VIVO die je dossier beheert.

Je volgt de opleiding op de kortst mogelijke manier. Enkel als er geen enkele mogelijkheid is om de opleiding overdag te volgen kan opleiding 's avonds worden toegestaan.

Ja, je moet hiervoor verlof nemen.

Neen, tijdens de opleiding mag je niet meer van school veranderen.

Neen, in het project 'VIA Vorming Hogerop' is het niet toegestaan een schooljaar te dubbelen. Enkel in uitzonderlijke gevallen (vb. na langdurige afwezigheid door ziekte of zwangerschap) kan je via VIVO een aanvraag indienen om te mogen herkansen.

Ga eerst na bij de school of je dat gedeelte kan overdoen. Als dat kan, vraag dan schriftelijk (per brief, email of fax) de toestemming hiervoor aan VIVO. Nadat je aanvraag werd onderzocht, krijg je bericht of je al of niet toestemming krijgt om verder te studeren.

Je bent niet verplicht om de stages, die vereist zijn voor het behalen van het diploma, uit te voeren bij je werkgever. Maar het mag wel.

De inschrijvingskosten + maximaal 200 € aan studiekosten en bijkomende kosten (boeken, smartschool, cursusgeld,...) worden betaald door je werkgever (Gezinszorg) of de vormingsfondsen (andere sectoren). De school factureert hiervoor rechtstreeks aan VIVO dat vervolgens door factureert aan je werkgever of het vormingsfonds.

Enkel in de gezinszorg betaalt je werkgever tijdens je deelname aan 'VIA Vorming Hogerop' je vervoersonkosten tussen je woonplaats en de school of stageplaats. Je moet hierbij wel de meest voordelige vervoersmethode kiezen.
In de andere sectoren is er geen tussenkomst voorzien en moet je deze kosten bijgevolg zelf betalen.

Neen, om je voor te bereiden op herexamens moet je zelf verlof opnemen. Hou hiermee rekening wanneer je jouw jaarlijks verlof afspreekt met je werkgever.

Verwittig onmiddellijk je werkgever en VIVO. De dag nadat je stopt met de opleiding, moet je immers weer gaan werken. Aan de school vraag je een attest van nauwgezetheid waarop onderaan je laatste schooldag vermeld wordt. Dit attest bezorg je aan je werkgever. Let wel: eens je hebt afgehaakt, kan je later geen opleiding meer volgen in het kader van 'VIA Vorming Hogerop'.

Als de einddatum van de opleiding wijzigt, breng je zowel VIVO, als je werkgever hiervan zo snel mogelijk op de hoogte. Dit is immers heel belangrijk voor de financiering van je vervanger.

Binnen de 15 dagen na het einde van de opleiding, moet je een beoordelingsattest of diploma voorleggen aan je werkgever. Stuur ook een kopie naar viavorminghogerop [at] vivosocialprofit.org
Als je een tweede zittijd moet afleggen; overhandig je binnen de 15 dagen een attest waaruit blijkt dat je herexamens hebt. Binnen de 15 dagen na het einde van de tweede zittijd, overhandig je dan een attest van welslagen of van mislukking in de opleiding.

4. Vragen over arbeidsovereenkomst en statuut tijdens de opleiding

Ja, terwijl je opleiding volgt, loopt je huidige arbeidsovereenkomst gewoon verder door. Je blijft dus volledig deel uitmaken van de organisatie waar je tewerkgesteld bent. Je arbeidsovereenkomst wordt niet geschorst. Enkel de aard van je arbeidsovereenkomst wijzigt tijdelijk: als tegenprestatie volg je tijdens het schooljaar de opleiding. Je werkgever maakt hiervoor een addendum (bijlage) bij je contract op, waarin dit wettelijk geregeld wordt.

Je bent ook verplicht je werkgever op de hoogte te brengen van elke wijziging. vb. ziekte, ongeval (zie ook verder). Het arbeidsreglement van je oorspronkelijke werkgever blijft immers van toepassing tijdens je opleiding. Als je elders stage loopt, geldt uiteraard ook het arbeidsreglement van die stageplaats voor jou.

Hoewel sommige werkgevers een werknemer in opleiding als geschorst beschouwen, is dit niet het geval. Je krijgt tijdelijk een andere werkopdracht, namelijk de opleiding volgen. Hiervoor ontvang je elke maand je basisloon (baremiek loon). Je statuut bij je werkgever verandert niet. Ben je bijvoorbeeld zorgkundige, dan blijft dit zo tot het einde van je opleiding. Je arbeidsovereenkomst loopt gewoon door. Je opleiding komt dan ook in aanmerking voor de opbouw van je baremieke anciënniteit.

Tijdens de opleiding heb je een dubbel statuut. Aan de ene kant blijf je werknemer en moet je dus het arbeidsreglement van je werkgever respecteren; aan de andere kant ben je student en moet je rekening houden met het schoolreglement (zie verder).

Als je een voltijdse opleiding volgt (minstens 60 studiepunten per schooljaar), ben je vanaf de eerste lesdag tot het einde van de opleiding afwezig op het werk. De eerste lesdag hangt af van de school waar je de opleiding volgt. Tijdens de zomermaanden - waarin je geen les volgt - moet je terug aan de slag bij je werkgever, zoals de vraag hieronder verduidelijkt.

Als je niet volledig bent vrijgesteld van werk, omdat je opleiding niet voltijds is, zal je waarschijnlijk school met werk combineren. In de schoolvakanties tijdens het schooljaar (niet-blokvakanties) zal je dan deeltijds werken en studeren. Tijdens de zomermaanden juli en augustus moet je terug werken, behalve wanneer je je jaarlijks verlof opneemt (zie volgende vraag).

Van september tot en met juni neem je geen verlof. Je opleiding wordt wel beschouwd als werken, waardoor je wel verlofrechten opbouwt.

Volg je een meerjarige opleiding? Vanaf 1 juli tot de eerstvolgende schooldag in september moet je bij je werkgever werken, maar mag je ook je jaarlijks verlof opnemen. Je hebt namelijk het recht om je verworven vakantiedagen in deze periode op te nemen. Let wel: Als je examens in een tweede zittijd hebt, moet je gebruik maken van je eigen jaarlijkse verlofdagen, om deze voor te bereiden en af te leggen. Je krijgt hiervoor immers geen extra verlof- of afwezigheidsdagen.

Je eigenlijke vakantieperiode tijdens de zomermaanden moet je in onderling akkoord met je werkgever vastleggen, volgens de regels die bij je werkgever gelden.

Het basisprincipe is dus: regel elke vakantieperiode altijd in overleg met je leidinggevende vóór je met de opleiding start. Maak duidelijke afspraken en zorg ervoor dat zowel jij als je leidinggevende goed op de hoogte zijn van de sluitingsdagen van de school of het opleidingscentrum.

! Opgelet: de vakantieperiode vóór de start van je opleiding:
Vóór de start van je opleiding neem je alle vakantiedagen op.
Heb je op het ogenblik van de start van je opleiding nog een saldo van vakantiedagen, dan zijn er 2 mogelijkheden:
- je werkgever moet je deze dagen uitbetalen op 31 december (enkel vakantiegeld)
- je kan deze dagen opnemen vóór 31 december, maar enkel als je je opleiding vroegtijdig stopt.

Neen, het project voorziet geen speciale bescherming voor werknemers in opleiding.

Je mag zelf ontslag nemen. Weet wel dat het door je arbeidsovereenkomst is, dat je aan het project 'VIA Vorming Hogerop' kan deelnemen. Neem je ontslag, dan ontvang je geen loon meer en krijg je ook geen terugbetaling van je inschrijvingsgeld en schoolkosten.

Neen, je oude arbeidsovereenkomst is de enige verbintenis die je met je werkgever hebt.

Als hij geen vacature heeft voor je pas behaalde kwalificatie, is hij dus niet verplicht om je een andere betrekking aan te bieden. Als hij je wel een andere functie aanbiedt, moet je bestaande arbeidsovereenkomst aangepast worden. Dit kan door een bijlage aan je 'oude' arbeidsovereenkomst, waarin de nieuwe functie, anciënniteit, barema,... zijn opgenomen.

Het is belangrijk om met je werkgever te bespreken of er al dan niet doorgroeimogelijkheden zijn in de organisatie. Zijn die er niet? Bespreek dan met je werkgever hoe je je zoektocht naar een job, die aansluit bij je opleiding, zal aanpakken.

5. Vragen over het loon tijdens de opleiding

Je ontvangt maandelijks je baremiek loon. In je arbeidsovereenkomst is bepaald welke functie je uitoefent bij je werkgever en onder welk barema je hierdoor valt. Omdat je niet meer werkt in het weekeinde of op feestdagen, ontvang je geen supplementen meer voor onregelmatige prestaties. Hoewel je voltijds de opleiding moet volgen, wordt je loon berekend volgens de arbeidstijd, vermeld in je arbeidsovereenkomst. Ben je bijvoorbeeld aangeworven voor 19 uren/week, dan ontvang je tijdens je opleiding ook het basisloon voor 19 uren/week, ook al volg je voltijds opleiding.

Tijdens de opleiding blijf je alle rechten behouden, die je bij je werkgever had, toen je nog gewoon werkte (uitgezonderd dan de toeslagen voor onregelmatige prestaties).

Tijdens de opleidingsmaanden heb je geen recht op maaltijdcheques. Als je in juli en/of augustus werkt bij je werkgever wel (als je hier normaal gezien recht op hebt in je organisatie).

Het is verboden te werken tijdens de opleidingsmaanden als je volledig bent vrijgesteld van werk:
niet in de schoolvakanties (herfstvakantie, kerstvakantie, krokusverlof, paasverlof,...) en ook niet tijdens de weekends. Je werk bestaat erin de opleiding te volgen. Hiervoor krijg je immers je loon. De vakantieperiodes tijdens het schooljaar gebruik je om te studeren en taken voor school af te werken. Door deze vrijstelling van werken, krijg je alle kansen om je diploma vlot te behalen. Je mag ook geen nieuwe activiteit uitoefenen als zelfstandige of werken als interim. Onder 'nieuw' wordt verstaan: een activiteit die je voor het eerst uitoefent na je selectie voor het project.

Naan, je werkgever heeft dat recht niet. Mocht dit toch het geval zijn, verwittig VIVO hier dan van.

Neen, je werkgever heeft dat recht niet omdat hij niet zelf de opleiding betaalt. Mocht dit toch het geval zijn, verwittig dan VIVO hiervan.

6. Vragen over ziekte, arbeidsongevallen, zwangerschap tijdens de opleiding

Bij ziekte gelden dezelfde regels als wanneer je aan het werk bent:

- je verwittigt je werkgever en stuurt een ziekte-attest in. Duurt je ziekteperiode lang? Net zoals alle werknemers heb je dan recht op gewaarborgd loon.

- je verwittigt ook je school en stageplaats en bezorgt hen eenzelfde ziekte-attest. 

Vraag je dokter dus twee ziekte-attesten: één voor je werkgever en één voor de school. Duurt je ziekteperiode lang? Hou dan best een kopie bij van de ziekte-attesten en verwittig ook VIVO hiervan.

Ook hier gelden dezelfde regels als op je werk. Ben je gekwetst tijdens het woon-stageverkeer of woon-schoolverkeer of tijdens een schoolactiviteit? Meld dit dan zo vlug mogelijk aan je werkgever. Hij zal dan de arbeidsongevallenverzekering inschakelen.

De school kan ook haar verzekering aanspreken, maar de wettelijke arbeidsongevallenverzekering van je werkgever dekt je loon als je arbeidsongeschikt bent voor een langere periode; de verzekering van de school dekt alleen medische kosten (het verschil tussen het betaalde bedrag en de tussenkomst van de mutualiteit).

Voor zwangere werkneemsters in opleiding geldt dezelfde reglementering als voor zwangere werkneemsters in de organisatie (werkgever verwittigen, arbeidsgeneesheer,...). Als de schoolarts beslist om je preventief te verwijderen op de stageplaats, wordt het beleid van de school gevolgd. Je moet je werkgever op de hoogte brengen van de beslissing van de school of de stageplaats. Je kan de opleiding het volgend startmoment van de school opnieuw aanvatten, mits je een gemotiveerd schrijven (kan ook per mail) stuurt naar VIVO (Tav. Team Onderwijs-Arbeidsmarkt).

Als de zwangerschap tot gevolg heeft dat je het schooljaar niet kan afwerken en je de opleiding moet stopzetten (niet kunnen deelnemen aan de examens of stages), moet je je werkgever hiervan onmiddellijk op de hoogte brengen. 

Ga met de school na of je het gedeelte, waaraan je niet kan deelnemen, later kan doen. Is dit het geval, dan moet je schriftelijk (per brief, email of fax) de toestemming hiervoor vragen aan VIVO. Je aanvraag wordt onderzocht en er wordt al dan niet toestemming gegeven om verder te studeren.

Voor alle persoonlijke of familiale problemen en onvoorziene gebeurtenissen tijdens de opleiding, raden wij je aan om altijd contact op te nemen met VIVO. Het is belangrijk om hen op de hoogte te brengen van je situatie.

7. Vragen over het bewijs / verlies van het recht op betaalde afwezigheid tijdens de opleiding

Ja, het regelmatig bijwonen van lessen en stages wordt gecontroleerd door middel van een trimestrieel getuigschrift van nauwgezetheid. Dit getuigschrift krijg je van de school en moet je, binnen de 15 dagen nadat je het ingevuld van de school ontving, spontaan aan je werkgever bezorgen.

Als werknemer in opleiding heb je het recht om afwezig te zijn uit de organisatie vanaf de eerste dag van de opleiding tot ten laatste 30 juni van het lopende schooljaar. De controle van nauwgezetheid op school slaat enkel op de dagen dat er werkelijk les wordt gegeven.

Je werkgever heeft het recht om te weigeren je loon uit te betalen vanaf je meer dan 10 procent van de opleidingsdagen per trimester ongewettigd afwezig was op school.

Als je aan je werkgever niet tijdig bewijst dat je regelmatig de lessen hebt gevolgd, heeft hij het recht om je loon niet uit te betalen de eerstvolgende maand.

8. Diverse vragen

Heb je een mandaat van werknemersafgevaardigde in een ondernemingsraad, CPBW of syndicale delegatie, dan kan je hierin niet meer zetelen als effectief gemandateerde. Je plaatsvervanger neemt deze taak waar tijdens je opleiding.